21 september 2013

De blauwe links verwijzen naar de Wikipedia

Vandaag naar Amersfoort gereden om een via Marktplaats aangekochte gipsen torso (slechts 27 cm.) op te halen. Om 8 uur van huis gegaan en om 9.10 uur in Amersfoort aangekomen.

Lullig beeldje

Daarna doorgereden naar Haarlem voor een bezoek aan ma.
Rond 13.00 uur naar Bloemendaalse strand gereden en een portie kibbeling gegeten en twee haringen meegenomen.
Vervolgens stoomgemaal "De Cruquius" bezocht, een imposante stoommachine die 8 armen aandreef voor het leegmalen van de Haarlemmermeer, samen met de totaal gestripte stoomgemalen "De Lijnden" en "De Leeghwater".
De Cruquis heeft de grootste stoommachine ter wereld.

Gemaal De Cruquius uit 1849 is een van de drie gemalen waarmee de Haarlemmermeer tussen 1849 en 1852 is drooggepompt. Bovendien is het de grootste stoommachine ter wereld. Het gemaal is daarna nooit gemoderniseerd en in 1933 buiten werking gesteld. Het behoort tot de Top 100 der Nederlandse rijksmonumenten. Het is genoemd naar de Nederlandse waterbouwkundige Nicolaus Samuelis Cruquius, geboren als Nicolaas Kruik in 1678 te West-Vlieland. De imposante combinatie van techniek en architectuur maken dat De Cruquius een industrieel monument van wereldformaat is. Het gemaal heeft op zijn beurt de naam Cruquius gegeven aan het dorp in de nabijheid.

Het gezichtsverlies door de Belgische onafhankelijkheid in 1830 en twee gevaarlijke stormen in november en december 1836 deden koning Willem I in 1837 besluiten tot het 

Willem I

instellen van een staatscommissie die de droogmakingsplannen van het Haarlemmermeer moest beoordelen. En onmiddellijk ontbrandde een felle strijd tussen de voorvechters van de windmolen en die van de stoommachine. De strijd tussen wind en stoom werd door koning Willem I beslecht ten gunste van de vooruitgang. De droogmaking op stoomkracht werd een prestigeproject dat Nederland het industriële tijdperk inloodste. Men had uitgerekend dat er drie stoomgemalen nodig waren om het meer leeg te malen.

Stoomgemaal "De Cruquius"

De acht "pomp-armen" aangedreven door 's werelds
grootste stoommachine

In 1840 werd de eerste spade gestoken voor de 63 kilometer lange ringvaart en ringdijk. Nog voordat het meer was omsloten startte in 1845 de bouw van De Leeghwater dat als prototype diende voor de twee andere. De bouw van De Lijnden en de Cruquius startte in  

De Leeghwater

De Lijnden. Het gemaal gezien vanaf de overzijde van de Ringvaart

1847, ze werden voltooid in 1849. Na drie jaar en drie maanden was 800 miljoen kubieke meter water opgepompt. De Staatscourant van juli 1852 kopte: De Meer is droog! In totaal kostte de droogmaking ruim 10 miljoen gulden.

http://www.cruquiusmuseum.nl/